توکنیزه کردن دارایی به‌معنی ایجاد توکنهای دیجیتالی معادل با دارایی‌های جهان واقعی روی بلاک چین است.
این نوع از دارایی‌های دیجیتال ازطریق نوعی از توکن‌ها به نام «توکنهای سهامی» نمایش داده می‌شوند. توکنیزه کردن داراییها یکی از کاربردهای بلاک چین است که امکان خرید و فروش دارایی‌هایی دیجیتالی را روی دفترکل توزیع‌شده امکان‌پذیر می‌کند.
در این روش، می‌توان ارزش و حق مالکیت دارایی‌های واقعی و خارج از زنجیره را به‌واسطه توکنهای بلاک چینی منتقل کرد.
در این مقاله از بلاگ تترلند، تبدیل‌کردن داراییها به توکنهای دیجیتالی را بررسی می‌کنیم و کاربرد آن را در حوزه‌های مختلف مالی و املاک توضیح می‌دهیم.
سازوکار توکنیزه کردن دارایی
اولین قدم در بررسی توکنیزه کردن داراییها، درک نقش قراردادهای هوشمند در تبدیل‌کردن داراییها به معادل دیجیتالی آن است. توکنهای دیجیتالی که پشتوانه آن‌ها دارایی است، ازطریق قراردادهای هوشمند کنترل و به‌کار گرفته می‌شوند.
در قراردادهای هوشمند، شرایط طرفین قرارداد به‌صورت کدهای کامپیوتری در شبکه بلاک چین قرار می‌گیرد و با این کار قراردادهای هوشمند به‌طورخودکار ملزم به اجرا می‌شوند؛ یعنی اگر یکی از شرایط قرارداد برقرار شود، نتیجه شرط به‌صورت خودکار و بدون دخالت طرفین قرارداد به‌طورقطعی انجام می‌شود.
ازآن‌جاکه قرارداد هوشمند بر بستر بلاک چین اجرا می‌شود، شفاف و دقیق است و تاریخچه شروط و داده‌ها به‌صورت عمومی دراختیار کاربران قرار داد. از‌نظر فنی، توکنیزه کردن به ایجاد کدهای اطلاعاتی اشاره می‌کند که دربرگیرنده عناصر اصلی یک دارایی هستند و در‌عین‌حال امکان تعامل کاربر با شکل دیجیتالی دارایی را فراهم می‌کنند. برای مثال، این کد اطلاعاتی در بلاک چین اتریوم با زبان برنامه‌نویسی سالیدیتی نوشته می‌شود.
انتخاب مدل نمایش دارایی دیجیتال
تاکنون، توسعه‌دهندگان اتریوم چندین استاندارد را برای نمایش داراییها و توکنیزه کردن آن به‌وجود آورده‌اند. ایجاد دارایی‌های دیجیتال با استفاده از این استانداردها ساده‌تر می‌شود و به این توکن‌ها قابلیت تعامل‌پذیری می‌دهد؛ یعنی توکن‌ها می‌توانند در بلاک چین‌های مختلف وجود داشته باشند.
مجموعه‌ای از توابع با نام استاندارد توکن می‌توانند ویژگی‌های یکتای یک دارایی را نمایش دهند. ویژگی‌های اساسی شامل قابل‌معاوضه یا غیر‌قابل‌معاوضه بودن را می‌توان با این استانداردها تعیین کرد. در جدول زیر، استانداردهای توکن اتریوم را معرفی کرده‌ایم:
| استاندارد ERC1400 | استاندارد ERC721 | استاندارد ERC20 | |
| توکنهای سهامی مانند Sia Funds | توکنهای غیر‌قابل‌معاوضه مانند کریپتوکیتیز | توکنهای قابل‌معاوضه مانند بیت کوین | ویژگی‌های اساسی توکن‌ها |
| انتقال مالکیت توکن سهامی بین کاربران، نیازمند گواهی تأیید است. | انتقال مالکیت دارایی خاص بین کاربران | تبادل ارزش بین کاربران | هدف |
| اجازه‌دادن به نماینده‌ای برای انتقال سهام ازطرف مالک | اجازه‌دادن به شخصی برای انتقال بخشی یا همه داراییها به نمایندگی از مالک | اجازه‌دادن برای خرید ازطرف شخصی به نمایندگی از مالک | حقوق اعطایی |
گام‌های تبدیل کردن دارایی به توکن
قبل از اجرای مدل انتخابی برای توکن، لازم است دقیقاً مشخص شود که چه داده‌هایی روی زنجیره و چه داده‌هایی خارج از زنجیره بلاک چین قرار بگیرند. برای مثال، بر‌اساس مقررات حریم خصوصی، میزان اعتماد به داده و نیازمند‌های مقیاس‌پذیری آن باید هنگام ایجاد رفتار توکن مدنظر قرار بگیرد. برای این منظور دو مرحله زیر باید طی شود:
- بازبینی کدهای فنی و جنبه‌های سهامی: انجام بازرسی روی قراردادهای هوشمند با استفاده از روش‌های استاندارد و به‌واسطه افرادی خبره امری حیاتی است تا کدهای اطلاعاتی قبل از آنلاین‌شدن تأیید شوند.
- اجرای اطلاعات به‌دست‌آمده به‌صورت کد: بعد از انجام بررسی‌های امنیتی، نوبت به اجرای کدها روی بلاک چین می‌رسد. با‌توجه‌به کاربرد، می‌توان توکنهای سهامی را روی بلاک چین‌های خصوصی یا عمومی منتشر کرد.
شاید این سؤال مطرح شود که هزینه توکنیزه کردن یک دارایی چقدر است؟ معمولاً سکوهای توکنیزه کردن بر‌اساس ویژگی‌های انتخابی برای توکن، بین ۳۰ تا ۱۰۰هزار دلار دریافت می‌کنند و این کار بین ۳ تا ۶ ماه طول می‌کشد.
مزایای توکنیزه کردن دارایی
توکنومیکس به صادرکنندگان توکنهای دیجیتال کمک می‌کند تا هزینههای ایجاد و خرید و فروش سهام کاهش یابد. برای مثال، دارایی‌های مشهود (Tangible) مانند آثار هنری یا دارایی‌های غیرمشهود (Intangible) مانند املاک را می‌توان در بازارهای ثانویه معامله و با این کار «نقدپذیری» بیشتری برای فروشندگان و سرمایه‌گذاران ایجاد کرد.
علاوه‌بر‌این، با وجود «تاریخچه تغییرناپذیر» حق مالکیت و حقوق طرفین قرارداد را می‌توان به‌صورت مستقیم در توکن قرار داد. با این کار فروشندگان و سرمایه‌گذاران متوجه جزئیاتی مانند صاحب اصلی توکن و فروشنده کنونی می‌شوند. همچنین، قرارداد هوشمند خودکار به کاهش کارمزدها و انجام سریع تراکنش‌ها کمک و مسئولیت‌های مدیریتی بازنگری و تأیید تراکنش‌ها را کم می‌کند.
ناگفته نماند ارسال و دریافت مستقیم تأیید و اتمام تراکنش می‌تواند به‌صورت خودکار انجام شود. این امر موجب می‌شود تراکنش‌ها به‌جای چندین ساعت یا چندین روز، به‌سرعت و تنها در چند ثانیه انجام شوند. درنتیجه، مدیریت دارایی توکنیزه بهبود بازدهی بازار و مبادله‌های کالا و خدمات را در پی دارد. از دیگر مزایای توکنیزه کردن دارایی می‌توان به مشارکت بیشتر افراد و امکان ترید ۲۴ ساعته در ۷ روز هفته در بازارهای جهانی اشاره کرد.
ریسک‌های مرتبط با توکنیزه کردن دارایی
توکنیزه کردن با وجود مزایای گفته‌شده، خالی از ریسک نیست. برای مثال، سرمایه‌گذاران ممکن است به‌دلیل نوسان شدید نتوانند دارایی‌شان را نقد کنند و قیمت دارایی از مقدار واقعی یا خریده‌شده فاصله زیادی بگیرد. شایان ذکر است ریسک نوسان دارایی مجازی با تغییر مقررات کشوری و حمله‌های سایبری و بحران‌های رمزارزی بیشتر می‌شود.
آینده دارایی‌های تبدیل‌شده به توکن
توکنیزه کردن پیشرفت منطقی سهام است که به‌واسطه فناوری بلاک چین ایجاد شده است. دفترکل توزیع‌شده در بلاک چین شفافیت و بهره‌وری تراکنش و کنترل ریسک را امکان‌پذیر کرده است. همچنین، توکنیزه کردن با نقدپذیر‌کردن دسته‌ای از داراییها که قبلاً غیرقابل‌معامله بودند، موجب افزایش شمول مالی و بهره‌وری اطلاعات در این بازارها شده است.
در آینده، باید منتظر دیدن کاربردهای خلاقانه و ارزش‌آفرین توکنیزه کردن، مخصوصاً در دارایی‌هایی باشیم که قبلاً در‌دسترس گروهی خاص از سرمایه‌گذاران بودند. برای مثال، حقوق فیلم‌ها یا سرمایه‌گذاری در منابع طبیعی مانند حق استخراج ممکن است جزو این‌ها باشند. درمجموع، همه داراییها می‌توانند به شکل مجازی درآیند و به‌لطف فناوری بلاک چین و توکنیزه کردن، جریان نقدینگی آن‌ها به‌طورخودکار، شفاف، قانون‌گذاری‌شده و به‌رایگان توزیع شوند.
سوال‌های متداول در مورد توکنیزه کردن دارایی
مزایای توکنیزه کردن داراییها چیست؟
کاهش هزینههای ایجاد، خرید و فروش سهام، وجود تاریخچه تغییرناپذیر، انجام ترید ۲۴ ساعته و سریع
استانداردهای توکنیزه در اتریوم کدامند؟
کاهش هزینههای ایجاد، خرید و فروش سهام، وجود تاریخچه تغییرناپذیر، انجام ترید ۲۴ ساعته و سریع
