لیسک (Lisk) پلتفرم ساخت اپلیکیشن‌های بلاک چینی متن‌باز است که دسترسی توسعه‌دهندگان و کاربران را به وب ۳ بهبود می‌بخشد. این پلتفرم SDKهای با استفاده آسان را در‌اختیار توسعه‌دهندگان می‌گذارد تا با استفاده از زبان جاوااسکریپت، یکی از زبان‌های برنامه‌نویسی پرکاربرد دنیا، اپلیکیشن‌های بلاک چینی ایجاد کنند.
لیسک به‌گونه‌ای طراحی شده است تا توسعه‌دهندگان بتوانند زنجیره‌های جانبی در‌کنار شبکه خود ایجاد کنند تا در عین متصل‌بودن به اکوسیستم لیسک، مقیاس‌پذیری اپلیکیشن‌های بلاک چینی خود را افزایش دهند.
یکی از از مشکلات اصلی تکنولوژی بلاک چین در دوره وب ۳، نبود دسترسی است. بلاکچینهای مختلف از زبان‌های برنامه‌نویسی متنوعی استفاده می‌کنند و این امر ساخت اپلیکیشن‌هایی را مشکل می‌کند که بتوانند به‌آسانی در چندین پلتفرم مختلف کار کند.
در این مطلب از بلاگ تترلند، قصد داریم درباره توکن LSK و کاربردهای آن صحبت کنیم؛ پس تا پایان با ما همراه باشید.
لیسک (Lisk) چیست؟
لیسک پلتفرم اپلیکیشن بلاکچین لایه‌اول و منبع‌بازی به‌شمار می‌آید که هدفش جذب کاربران به فضای رمزارزها و وب ۳ است. توسعه‌دهندگان به‌کمک SDK لیسک به‌آسانی می‌توانند اپلیکیشن‌های مقیاس‌پذیر بلاکچینی طراحی کنند. پروژه‌های متاورس، دائوها، بازارهای NFT و سایر اپلیکیشن‌هایی که به‌کمک لیسک ایجاد می‌شوند، سرعت تراکنش بیشتر و کارمزد کمتری دارند.
در لیسک، اپلیکیشن‌ها به زبان‌های جاوااسکریپت و تایپ‌اسکریپ نوشته می‌شوند؛ زبان‌هایی که در میان توسعه‌دهندگان بسیار پرکاربردند. توسعه‌دهندگان با استفاده از LISK و زنجیره‌های جانبی می‌توانند اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز و رمزارزهای دلخواهشان را بسازند.
لیسک چگونه عمل می‌کند؟
در سال ۲۰۱۶، مکس کُردِک (Max Kordek) و الیور بِدوس (Oliver Beddows) لیسک را با هدف بهبود دسترسی کاربران و توسعه‌دهندگان به وب ۳.۰ ایجاد کردند. در‌ادامه، به برخی از ویژگی‌های اصلی لیسک اشاره می‌کنیم.
اثبات سهام واگذارشده (DPos)
لیسک از الگوریتم اجماع سهام واگذارشده (DPoS) برای تأمین امنیت شبکه خود استفاده می‌کند. DPoS به‌عنوان نسخه مؤثرتر و دموکراتیک‌تر اجماع اثبات سهام (PoS) در نظر گرفته می‌شود. با استفاده از این سازوکار تأییدکنندگان می‌توانند فرایند تأیید بلوک را ازطریق سیستم رأی‌گیری انجام دهند.
در بلاکچین لیسک، رأی‌دهندگان می‌توانند با استفاده از توکن‌های LSK خود برای تأمین امنیت شبکه به حداکثر ۱۰ نماینده رأی دهند و توکن LSK پاداش بگیرند. درمجموع، نماینده‌ای که رأی بیشتری آورده باشد، احتمال بیشتری دارد که به‌عنوان تولیدکننده مجموعه بلوک‌های بعدی تعیین شود.
از‌آن‌جاکه فرایند گفته‌شده بین بیش از ۱۰۰ نماینده تقسیم می‌شود، لیسک می‌تواند به‌شیوه‌ای غیرمتمرکز عمل کند. این امر باعث افزایش مقیاس‌پذیری شبکه و افزایش نرخ تراکنش‌‌بر‌ثانیه (TPS) می‌شود.
بسته نرم‌افزاری لیسک برای برنامه‌نویسان
یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد LISK بسته توسعه نرم‌افزاری آن است که مبتنی‌بر جاوااسکریپت است. شبکه‌های بلاک چین محبوب اغلب از زبان‌های برنامه‌نویسی مختلفی بهره می‌برند. برای مثال، بیت کوین (BTC) از زبان برنامه‌نویسی ++C و اتریوم از سالیدیتی استفاده می‌کند. در‌صورتی‌که توسعه‌دهندگان به چندین زبان برنامه‌نویسی مسلط نباشند، هنگام تعامل با بلاکچینهای مختلف با مشکل روبه‌رو می‌شوند.
راه‌حل لیسک برای حل این مشکل معرفی SDK ماژولار و مبتنی‌بر جاوااسکریپت است تا از این طریق بلاکچین و وب ۳ دردسترس توسعه‌دهندگان بیشتری باشد. استفاده از زبان برنامه‌نویسی مشترک موانع ورود تازه‌واردان به ساخت اپلیکیشن‌های بلاکچینی را از بین میبرد. تازه‌واردان می‌توانند با استفاده از جاوااسکریپت و تایپ‌اسکریپت به‌سرعت ساخت اپلیکیشن‌ها را شروع کنند و دیگر به یادگیری زبان‌های برنامه‌نویسی بلاکچینی خاص نیازی نیست.
همچنین بعد از راه‌اندازی پلتفرم آتی لیسک، توسعه‌دهندگان می‌توانند به‌جای قراردادهای هوشمند از SDK لیسک در اپلیکیشن‌های خود در زنجیره‌های جانبی استفاده کنند. تعامل متقابل زنجیره‌های جانبی باعث افزایش مقیاس‌پذیری و کاهش حداکثری کارمزدهای تراکنش خواهد شد. انتظار می‌رود SDK لیسک از ماژول توسعه NFTها و P2P و اثبات اعتبار (PoA) نیز پشتیبانی کند.
زنجیره‌های جانبی مقیاس‌پذیر
لیسک برای تسهیل تعامل متقابل بین تمامی اپلیکیشن‌های مبتنی‌بر بلاکچین در شبکه، در حال توسعه «پلتفرم لیسک» است. این پلتفرم به‌گونه‌ای طراحی شده است که به توسعه‌دهندگان امکان دهد اپلیکیشن‌های مقیاس‌پذیر را با استقلال و انعطاف‌پذیری بیشتری روی زنجیره جانبی بسازند.
زنجیره‌های جانبی بلاکچینهای متصل به زنجیره اصلی را از‌هم جدا می‌کند. توسعه‌دهندگان به‌کمک لیسک می‌توانند زنجیره‌های جانبی‌شان را راه‌اندازی کنند، مقیاس‌پذیری اپلیکیشن‌های بلاکچینی را افزایش دهند، از هزینه‌های تراکنش بکاهند و TPS بیشتری ایجاد کنند. زنجیره‌های جانبی ازطریق پیام‌های فرازنجیری با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. این تعامل متقابل باعث ارتباط بهینه بین زنجیره‌های جانبی و بلاک چین اصلی لیسک می‌شود.
تیم لیسک در حال توسعه اکوسیستم خود با استفاده از تعامل فرازنجیری با سایر بلاکچینهای لایه‌اول و پروتکل‌هایی همچون اتریوم (ETH) و پولکادات (DOT) و کازماس (ATOM) است. هدف از این کار استفاده کاربران از اکوسیستمِ در حال توسعه اپ‌های به‌هم‌‌متصل ازطریق «پل‌های لیسک» است.
معرفی توکن LSK
توکن LSK رمزارز بومی پلتفرم لیسک است. از توکن لیسک برای پرداخت کارمزد تراکنش‌ها و پاداش استیک‌کنندگان در شبکه استفاده می‌شود. همچنین، هولدرهای LSK می‌توانند این توکن را برای تأمین امنیت شبکه ازطریق اجماع DPoS به‌کار ببرند. آنان با استفاده از توکن‌های LSK و ازطریق کیف پول Lisk Desktop می‌توانند در فرایند رأی‌گیری یا استیکینگ شرکت کنند.
زمانی‌که کاربر یکی از دو نقش رأی‌گیری و استیکینگ را برعهده داشته باشد، توکن‌ها در کیف پول قفل خواهند شد. انتظار می‌رود با افزایش کاربردهای شبکه لیسک و تعامل بین‌زنجیره‌ای آن با سایر بلاکچین‌ها، استفاده از توکن LSK نیز افزایش یابد. برای مثال، می‌توان از LSK برای رجیستر‌کردن اپلیکیشن‌های بلاکچین یا انتقال پیام بین اپلیکیشن‌های مختلف استفاده کرد.
تعداد توکن‌های LSK درگردش
هنگام عرضه اولیه لیسک در سال ۲۰۱۶، ۱۰۰میلیون واحد توکن LSK به بازار عرضه شد. ۶ سال بعد، یعنی در اوایل سال ۲۰۲۲، تعداد این کوین‌ها به ۱۴۰میلیون واحد رسید. در هنگام نوشتن این مقاله، تعداد کوین‌های LSK موجود نزدیک به ۱۴۵میلیون واحد است و حداکثر تعداد قابل‌عرضه آن مشخص نشده است. جالب است بدانید که تورم سالانه LSK مقدار ناچیز ۲درصد است.
جمع‌بندی
بسیار از افراد معتقدند که یکی از روش‌های پذیرش عمومی وب ۳، افزایش دسترسی به تکنولوژی بلاکچین است. به‌لطف وجود پروژه‌هایی نظیر لیسک (LISK)، توسعه‌دهندگان بیشتری می‌توانند به‌آسانی و با استفاده از زبان برنامه‌نویسی‌ای که از‌قبل با آن آشنا هستند، اپلیکیشن‌های بلاکچینی ایجاد کنند. کاربران نیز در‌عین‌حال می‌توانند از اکوسیستمی در حال رشد از اپلیکیشن‌های به‌هم‌‌متصل بهره ببرند که تراکنش‌ها را سریع‌تر و با کارمزد کمتر پردازش می‌کند.
