دیفای 2 جنبشی در پروژه‌های بلاک چینی است که هدف آن‌ها بهبود مشکلات فعلی دیفای 1 است.
اقتصاد غیرمتمرکز (DeFi) قصد دارد خدمات مالی را در‌اختیار همگان قرار دهد؛ اما تاکنون دچار مشکلاتی همچون مقیاسپذیری، امنیت، متمرکزسازی، نقدینگی و دسترسی به اطلاعات بوده است.
دیفای 2 برای رفع این مشکلات به میدان آمده است و می‌خواهد رابط کاربری بهتری داشته باشد. دیفای 2 در‌صورت موفقیت می‌تواند خطرات و مشکلاتی را رفع کند که باعث دوری کاربران از ارزهای دیجیتال شده است.
بعضی از پلتفرم‌ها امکان استفاده از توکنهای نقدینگی (LP) و کِشت سود از آن‌ها را به‌عنوان وثیقه‌ای به‌منظور گرفتن وام برای کاربران فراهم می‌کنند. با این سازوکار می‌توان ارزش بیشتری از این توکن‌ها را در عین کسب سود در استخرهای نقدینگی به‌دست آورد.
یکی از روندهای دیفای 2، حاکمیت دائو و غیرمتمرکزسازی است. بااینحال، حکومت‌ها و قانون‌گذارها ممکن است در تعداد پروژه‌های موجود تأثیر بگذارند. در این مقاله از بلاگ تترلند، اقتصاد غیرمتمرکز 2 (DeFi 2) و کاربردهای آن را بررسی می‌کنیم.
حرکت از دیفای 1 به دیفای 2
از زمان رشد دیفای (اقتصاد غیرمتمرکز) در سال ۲۰۲۰، تقریباً دو سال گذشته است. از آن زمان تاکنون، شاهد پروژه‌های موفقی مانند یونی‌سواپ بوده‌ایم که پلتفرم تبادل رمزارز غیرمتمرکز محسوب می‌شود و راه‌های جدید برای کسب سود را در جهان ارزهای دیجیتال ایجاد کرده است.
بااینحال، همان‌طورکه در بیت کوین تجربه کرده‌ایم، هنوز مشکلاتی وجود دارند که لازم است حل شوند. برای پاسخ‌گویی به این مشکلات، اصلاح DeFi 2 به محبوبیت رسیده و توانسته است نسلی جدید از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (DApp) را ایجاد کند. تا اواخر سال ۲۰۲۱، همچنان منتظر حرکت گسترده دیفای 2 بودیم؛ اما هم‌اکنون شاهد شروع این جنبش هستیم.
دیفای 2 چیست؟
دیفای 2 جنبشی است که تلاش می‌کند مشکلات فعلی دیفای 1 را حل کند و آن را ارتقا دهد. امور مالی غیرمتمرکز در فراهم‌آوردن خدمات مالی غیرمتمرکز برای تمام دارندگان کیف پول دیجیتال حرکتی انقلابی بود؛ اما هنوز هم ضعف‌هایی دارد.
دنیای رمزارزها تاکنون این فرایند را در نسل دوم بلاک چین اتریوم تجربه کرده و این شبکه توانسته است ویژگی‌های بیت کوین را ارتقا دهد. گفتنی است دیفای 2 نیاز دارد از قوانین ضد‌پول‌شویی (AML) و احراز هویت مشتریان (KYC) تبعیت کند.
به این مثال دقت کنید. استخرهای نقدینگی (LPها) در دیفای به موفقیت بسیاری دست یافته‌اند؛ زیرا امکان کسب کارمزد در‌قبال استیک جفت توکن‌ها را برای دارندگان توکن‌ها فراهم می‌کنند. بااینحال، اگر نسبت نرخ توکن‌ها تغییر کند، فرآهم‌آورندگان نقدینگی ممکن است در خطر از‌دست‌دادن سرمایه‌شان باشند.
برای مقابله با این مشکل، پروتکل‌های دیفای 2 می‌توانند در ازای پرداخت کارمزدی اندک، دارایی کاربران را بیمه کنند. این راه‌حل می‌تواند مشوق بیشتری برای سرمایه‌گذاری در LPها ایجاد کند و برای کاربران و استیک‌کنندگان و در‌مجموع فضای دیفای مفید باشد.
دیفای 2 چه اهمیتی دارد؟
درک دیفای حتی برای هولدرها و کاربرهای باتجربه رمزارز نیز می‌تواند دشوار باشد. باوجوداین، این حوزه می‌خواهد موانع ورود کاربران جدید را کاهش و فرصت کسب سود به دارندگان ارزهای دیجیتال بدهد. برای مثال، کسانی که ممکن است نتوانند از بانک‌های سنتی وام بگیرند، با وجود دیفای می‌توانند این کار را انجام دهند.
دیفای 2 از این نظر اهمیت دارد که باعث ایجاد دموکراسی در اقتصاد بدون ایجاد ریسک می‌شود. همچنین، DeFi 2 می‌کوشد مشکلات مربوط به مقیاسپذیری، اوراکلها و اطلاعات شخص ثالث، متمرکزسازی، امنیت، نقدینگی و تجربهی کاربران را حل کند.
کاربردهای DeFi 2
برای کاربردهای واقعی دیفای 2 نیازی به صبر نیست؛ زیرا هم‌اکنون پروژه‌هایی وجود دارد که خدمات دیفای را در شبکه‌های مختلف مانند اتریوم، اسمارت‌چین بایننس، سولانا و سایر بلاک‌چین‌هایی که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی می‌کنند، ارائه می‌کند. در‌ادامه، به برخی از این کاربردها اشاره می‌کنیم.
افزایش ارزش دارایی‌های استیکشده
اگر تاکنون در استخر نقدینگی جفت توکنی استیک کرده باشید، در‌مقابل توکنهای LP دریافت می‌کنید. در دیفای 1، می‌توانید توکنهای LP را مجدداً استیک و سود مضاعف کسب کنید.
قبل از دیفای 2، این روش کسب سود به زنجیره‌ای که توکن در آن قرار داشت، محدود می‌شد. میلیون‌ها دلار ذخایر نقدینگی قفل می‌شدند؛ اما باز امکان درآمدزایی بیشتر از آن‌ها وجود داشت.
دیفای 2 این امر را یک قدم بیشتر به جلو برده است و از توکنهای LP کسب‌شده به‌عنوان وثیقه استفاده می‌کند که مشابه دریافت وام از پروتکل‌های وام‌دهی یا مینت توکن در میکردائو است.
سازوکار دقیق این فرایند بر‌اساس پروژه تغییر می‌کند؛ اما ایده این است که ارزش توکنهای LP را می‌توان با ایجاد فرصت‌های جدید، افزایش داد و APY بیشتری کسب کرد.
بیمه قرارداد هوشمند
تنها توسعه‌دهندگان باتجربه می‌توانند قراردادهای هوشمند را دقیق ارزیابی کنند. همین امر باعث ایجاد ریسک بزرگی در هنگام سرمایه‌گذاری در پروژه‌های دیفای می‌شود. با وجود دیفای 2، می‌توان در بعضی از قراردادهای هوشمند امکان بیمه فراهم کرد.
تصور کنید که در حال استفاده از بهینه‌ساز کسب سود هستید و در آن توکنهای LP خود را استیک کرده‌اید. اگر قرارداد هوشمند هک شود، احتمال از‌دست‌رفتن تمامی دارایی‌هایتان وجود دارد. پروژه بیمه می‌تواند با کِشت سود، واریزی‌ها را در‌مقابل پرداخت کارمزد تضمین کند.
به‌طورکلی، اگر امنیت قرارداد هوشمند استخر نقدینگی به‌خطر بیفتد، نمی‌توان پول خود را پس گرفت. بااینحال، اگر قرارداد کِشت سودی که بیمه شده، هک شود، احتمال برگشت سرمایه وجود دارد.
بیمه جبران خسارت موقت
اگر می‌خواهید در استخر نقدینگی سرمایه‌گذاری کنید، هرگونه تغییر در نرخ دو توکنی که قفل کرده‌اید، ممکن است موجب خسارت مالی شود. این فرایند به‌عنوان خسارت موقت شناخته می‌شود؛ اما پروتکل‌های جدید دیفای 2 در حال پیدا‌کردن راه‌هایی جدید برای کاهش این خطرات هستند.
برای مثال، تصور کنید که توکنی به استخر نقدینگی یک‌طرفه اضافه می‌کنید و به اضافه‌کردن جفت آن نیازی ندارید. پروتکل توکن بومی خود را به‌عنوان طرف دیگر جفت اضافه می‌کند. سپس با انجام مبادله‌ها در پلتفرم، شما و پروتکل کارمزد دریافت می‌کنید.
به‌مرورزمان پروتکل از کارمزدهای خود برای ایجاد صندوق بیمه برای تأمین امنیت واریزهای در‌مقابل خسارت موقت استفاده می‌کند. اگر کارمزد کافی برای بازپرداخت خسارت وجود نداشته باشد، پروتکل می‌تواند برای پوشش آن، توکنهای جدید مینت کند. اگر توکن اضافی وجود داشته باشد، می‌توان آن‌ها را برای بعد ذخیره کرد یا برای کاهش موجودی سوزاند.
وامهای خودپرداخت
معمولاً در وام‌گرفتن رمزارزی خطر نقدشدن (لیکویید‌شدن) و بازپرداخت بهره‌ها وجود دارد؛ اما در دیفای 2 شرایط این‌گونه نیست.
برای مثال، ۱۰۰ دلار از وام‌دهنده رمزارزی وام دریافت می‌کنید. وام‌دهنده ۱۰۰ دلار را به شما می‌دهد؛ اما در‌مقابل ۵۰ دلار وثیقه تقاضا می‌کند. زمانی‌که واریز را انجام می‌دهید، وام‌دهنده با این مبلغ سود کسب و وام شما را تسویه می‌کند. پس از کسب ۱۰۰ دلار به‌ازای مبلغ سود آن، واریزی شما پس داده می‌شود.
در این شرایط، خطر نقدشدن وجود ندارد. اگر توکن وثیقه ارزش خود را از دست دهد، تنها زمان بازپرداخت وام بیشتر می‌شود.
جمع‌بندی
در‌حال‌حاضر، پروژه‌های موفقی در دیفای 2 وجود دارند و در آینده نیز، قابلیت‌های دیگر آن را شاهد خواهیم بود. موضوع اقتصاد غیرمتمرکز هنوز برای بسیاری از کاربران پیچیده است و از خدمات مالی‌ای که درک درستی از آن نداریم، نباید استفاده کنیم.
به‌همین‌دلیل، به‌منظور ایجاد فرایندهای ساده مخصوصاً برای کاربران جدید به کار بیشتری نیاز است. همچنین، راه‌های جدیدی برای کاهش ریسک و کسب APY وجود دارد. دیفای 2 برای ارائه چنین راهکارهایی پا به میدان گذاشته است.
پرسش‌های متداول
دیفای 2 چیست؟
هدف از ایجاد دیفای 2 حل مشکلات دیفای 1 مانند مقیاسپذیری، اوراکلها و اطلاعات شخص ثالث، متمرکزسازی، امنیت، نقدینگی و تجربهی کاربران است.
کاربردهای دیفای 2 چیست؟
بیمه قرارداد هوشمند، بیمه جبران خسارت موقت، وامهای خودپرداخت و کسب سود مضاعف از توکنهای استیکشده برخی از کاربردهای دیفای 2 بهشمار میآیند.
