متادیتا اطلاعاتی درباره محتویات NFT است. بهدلیل محدودیت حجم در بلاکچین، تنها تعدادی از NFTها آنچِین ذخیره میشوند. توکنهای NFT برای داراییهای دیجیتال مانند گواهی مالکیت عمل میکنند. گفتنی است NFTها کلید دستیابی به محتوای درونی این داراییها بهشمار میآیند و شامل موسیقی، فیلم، اثر هنری، ملک یا سایر آیتمهای دیجیتال هستند.
بهدلیل هزینههای گزاف نمیتوان فایلهای حجیم را در بلاکچین ذخیره کرد؛ ازاینرو، اغلب NFTها به فایلهای ذخیرهشده خارج از بلاکچین اشاره میکنند و تنها تعدادی از آنها کاملاً روی زنجیره ذخیره میشوند. متادیتا نیز حاوی اطلاعاتی مانند محل ذخیرهسازی محتویات NFT خارج از زنجیره است. همه میتوانند با داشتن API مناسب و آدرس قرارداد و ID توکن، متادیتا NFT را روی پلتفرمهای اوپنسی و ریربل پیدا کنند.
در این مقاله از بلاگ تترلند، متادیتا و نحوه مشاهده آن را در پلتفرمهای معروف NFT، یعنی OpenSea و Rearible، بررسی میکنیم.
متادیتا (Metadata) در NFT چیست؟
توکن NFT به دارایی دیجیتال خاصی اشاره میکند که میتواند به فرمت JPEG یا GIF یا MP4 باشد. خود این توکن در بلاک چین، ولی فایل زیربنایی آن خارج از زنجیره ذخیره میشود.
متادیتا (Metadata) در NFT به مشخصات فایلهای ذخیرهشده اشاره میکند. این اطلاعات میتواند شامل نام و توضیحات NFT، تاریخچه تراکنش، لینک به محل ذخیرهسازی تصویر، ویژگیها و… باشد. بههمیندلیل، مزیت اصلی متادیتا این است که امکان ذخیرهسازی فایلهای بزرگ را خارج از بلاک چین امکانپذیر میکند.
در این روش، لینک ذخیرهسازی محتویات NFT در بلاکچین قرار میگیرد. این لینک میتواند در اینترنت فعلی یا سیستم فایل میانسیارهای (IPFS) باشد. IPFS شبکهای همتابههمتاست که امکان ذخیرهسازی و اشتراک اطلاعات را بهصورت غیرمتمرکز فراهم میکند.
چرا متادیتا برای داده خارج از زنجیره موردنیاز است؟
آپلود تصاویر و محتواهای صوتی و ویدئویی روی بلاکچین بهدلیل حجم زیاد، هزینه فراوانی در پی دارد. برای مثال، یک گیگ داده روی اتریوم حدود ۳۵میلیون دلار هزینه دارد. حال اگر بخواهیم فیلمی ۱۶۰دقیقهای را روی بلاکچین ذخیره کنیم، هزینه آن حدود ۲۳۷میلیون دلار است.
ازنظر فنی، متادیتا بهعنوان ورودی قرارداد هوشمند NFT بهکار میرود. ازآنجاکه متادیتا به فرمت JSON است و این فرمت حجم زیادی اشغال میکند، اطلاعات درون قرارداد هوشمند بهصورت URI ذخیره میشود. رشته اطلاعات URI حاوی محل ذخیرهسازی فایل JSON توکن است؛ ازاینرو، این متادیتاست که برای همیشه روی بلاکچین ذخیره میشود و اطلاعات توکن را در خود نگه میدارد.
نقش پلتفرم اوپنسی و ریربل در اکوسیستم NFT
بهنوشته کوینتلگراف، تقاضای زیاد برای NFTها موجب راهاندازی فروشگاههایی شده است که در آن کاربران به ساخت و انتقال و کسب درآمد از داراییهایشان میپردازند. این فروشگاهها چنین ابزارهایی را ایجاد میکنند که برای ادامه جنبش NFT حیاتی است. دو فروشگاه برتر NFT که کاربران میتوانند این توکنها را خریدوفروش کنند، Opensea و Rarible هستند.
اوپنسی اولین و بزرگترین فروشگاه NFT است که کاربران میتوان در آن مجموعههای NFT خود را بفروشند. این فروشگاه با سادهسازی فرایند مدیریت و کسب درآمد از NFTها، زیرساختهایی برای ساخت (مینت) و فهرستکردن و ترید توکنهای NFT ایجاد کرده است. اوپنسی ابتدا برای پشتیبانی از بازی بلاکچینی کریپتوکیتیز ساخته شده بود؛ اما اکنون به یکی از بازارهای پیشرو NFT تبدیل شده است.
دیگر فروشگاه برتر NFT ریربل نام دارد که بازاری همتابههمتا برای خرید و فروش NFT است. سادگی ایجاد و ترید NFT جزو ویژگیهای فروشگاه یادشده است. ریربل برخلاف اوپنسی توکن بومی به نام RARI دارد که توکنی حاکمیتی برای تصمیمگیریهای مهم در این پلتفرم است.
نحوه مشاهده متادیتا NFT در اوپنسی
کاربران حرفهای میتوانند متادیتا NFT را در اوپنسی مشاهده کنند و از جزئیات آن آگاه شوند. انجام این کار بسیار ساده است. درادامه، ابتدا روی مشاهده متادیتا NFT در بلاک چین اتریوم تمرکز میکنیم.
- ابتدا صفحه NFT که میخواهید متادیتا آن را ببینید، باز کنید.
- در پایین صفحه، روی تب جزئیات (Details) و سپس روی لینک کنار آدرس قرارداد کلیک کنید.
- اکنون در صفحه بازشده در وبسایت Etherscan، آدرس قرارداد را کپی کنید.
- سپس در قسمت مرورگر، عبارت زیر را تایپ کنید و پسازآن عبارتی که در قسمت قبل کپی کرده بودید، بعد از علامت اسلش (/) در انتهای URL پیست کنید.
api.opensea.io/asset/
- درادامه، دوباره اسلش و ID توکنی را تایپ کنید که در جزئیات توکن نوشته شده است. عبارت نهایی مانند زیر خواهد بود:
api.opensea.io/asset/0x5…/722
- پس از انجام این کار، در صفحه جدید متادیتا را با فرمت JSON مشاهده میکنید. در این صفحه، اطلاعات کاملی درباره NFT وجود دارد.
برای یافتن متادیتا NFT در سایر بلاکچینها، کافی است آدرس قرارداد (Contract Address) را از مرورگر بلاکچین مرتبط کپی و مشابه مراحل بالا، آدرس را وارد کنید تا به صفحه متادیتا NFT هدایت شوید. برای مثال، اگر NFT در سولانا باشد، به مرورگر بلاک چین سولانا وارد میشوید. در وبسایت Solscan.io، کافی است آدرس قرارداد را کپی کنید و مراحل گفتهشده را انجام دهید.
نحوه مشاهده متادیتا NFT در ریربل
ریربل (Rarible) نیز مانند اوپنسی راهی برای نمایش متادیتا دراختیار کاربران قرار داده است. برای درک بهتر این فرایند، نحوه NFT محبوب EXIO را در بلاک چین اتریوم بررسی میکنیم.
- ابتدا وبسایت ریربل، صفحه NFT را باز میکنید.
- در قسمت پایینی صفحه، در تب Details روی گزینه «View On Etherscan» کلیک کنید.
- در صفحه بازشده، روی عدد آبیرنگ روبهروی عبارت Token ID کلیک کنید.
- در این مرحله، به وبسایت Etherscan ارجاع داده میشوید که مرورگر بلاکچین اتریوم است.
- کافی است Contract Address را کپی کنید.
- اکنون که اطلاعات لازم را در دست دارید، عبارت زیر را به فرمت نشاندادهشده در قسمت جستوجوی مرورگر تایپ کنید. دقت کنید که پس از لینک، قرارداد آدرس و آیدی توکن را از روی مراحل قبل بهجای عبارات پیست کنید.
https://api.rarible.org/v0.1/items/ETHEREUM:Contract Address: Token id
در مثال NFT که به آن اشاره کردیم، لینک متادیتا طبق دستورالعمل بالا به این شکل خواهد بود:
https://api.rarible.org/v0.1/items/ETHEREUM:0x3D34D2A719C2666e603650858ac159D12e623B77:10029
- درنهایت، متادیتا NFT نمایش داده میشود.
برای یافتن متادیتای NFTهای دیگر از سایر بلاکچینها در ریربل، کافی است در مرورگر بلاکچین مقدار آدرس قرارداد را پیدا و مانند مراحل بالا عمل کنید. گاهی اوقات به آیدی توکن در انتهای لینک نیازی نیست.
استفاده از متادیتا در هنگام خرید و فروش NFT
متادیتا (Metadata) اطلاعات مهمی درباره تاریخچه مالکیت و فروش و محل ذخیرهسازی توکنهای NFT دراختیار کاربران قرار میدهد. دستیابی به این اطلاعات مهم باعث افزایش بهرهوری فناوری NFT در دنیای واقعی در حوزههایی همچون هنر، املاک، موسیقی، گیمینگ، زنجیره تأمین، کالاهای تجملاتی و فروش بلیت میشود.
اکثر تریدرها در فروشگاههای معروف NFT اوپنسی و ریربل به چشم اطلاعات فنی به متادیتا نگاه میکنند و آن را بررسی نمیکنند. این در حالی است که کاربران باتجربهتر از هر فرصتی برای کسب اطلاعات درباره NFTهایی که قصد دارند آنها را معامله کنند، بهره میگیرند.
پرسشهای متداول
متادیتا (Metadata) در NFT چیست؟
متادیتا یا فراداده مجموعهای از اطلاعات درباره NFT است که لینک محل ذخیرهسازی فایل NFT، تاریخچه خریدوفروش و… را شامل میشود.
متادیتا چه اهمیتی برای تریدرهای NFT دارد؟
تریدرهای باتجربه NFT با بررسی Metadata اطلاعات مهمی درباره صاحبان و قیمتهای پیشین، نام، توضیحات و ویژگیهای NFT بهدست میآورند.