در سال‌های اخیر، احتمالاً نام خرید اعتباری یا «الآن بخر، بعداً پرداخت کن» (BNPL) را زیاد شنیده‌اید. این سرویس پرداخت محبوب را می‌توان نوعی سرویس اعتباری و وام فوری دانست که امروزه در سراسر جهان مرسوم شده و در ایران نیز کم‌کم در حال فراگیر‌شدن است.
همان‌طورکه از نام BNPL مشخص است، نوعی طرح پرداخت اعتباری است که به شما امکان می‌دهد تا تقریباً بلافاصله خریدتان را انجام دهید و بعداً هزینه‌اش را پرداخت کنید. پرداخت‌ها معمولاً به‌صورت اقساطی و در دوره‌ای توافقی انجام می‌شود.
در چند سال گذشته، تقاضا برای خرید اعتباری افزایش یافته است و افراد بیشتری خواستار استفاده از مزایای BNPL هستند. با افزایش محبوبیت رمزارزها و استفاده روزافزون آن‌ها در خدمات مالی، دور از انتظار نیست که سرویس BNPL با پشتوانه رمزارزها را حتی در ایران شاهد باشیم.
در این مطلب از بلاگ تترلند، سرویس BNPL را به‌طور کامل معرفی می‌کنیم و توضیح می‌دهیم که این سرویس با رمزارز چقدر امکان‌پذیر است؛ پس تا پایان با ما همراه باشید.
چرا سرویس BNPL محبوب شده است؟
دنیای مالی پیوسته در حال تغییر است و همیشه سرویس‌های جدید و محصولات متنوعی رونمایی می‌شوند؛ اما در سال‌های اخیر، با گونه جدیدی از این نوآوری‌ها مواجه هستیم؛ از کیف‌پول‌های دیجیتال و ابزارهای پوشیدنی پرداخت گرفته تا بانک‌های دیجیتال و سرویس‌های BNPL. در این شرایط، شرکت‌های مالی طبیعتاً به‌دنبال استفاده حداکثری از این فرصت‌ها برای بهبود خدماتشان هستند.
سرویس «الآن بخر، بعداً پرداخت کن» (BNPL) یکی از نوآوری‌های جدید دنیای مالی محسوب می‌شود که با سرعت درخورتوجهی در سراسر جهان در حال فراگیر‌شدن است؛ البته این فقط در حرف نیست و داده‌ها هم این موضوع را ثابت می‌کنند.
طبق گزارش بانک TSB، نزدیک به ۱۸درصد از بزرگ‌سالان حداقل یک بار در ماه و درحدود ۱۱درصد حداقل یک بار در هفته از سرویس BNPL استفاده می‌کنند. این در حالی است که بیشتر افراد حداقل یک بار از این سرویس استفاده کرده‌اند یا در فکر استفاده از آن هستند.
آمار وب‌سایت جونیپر ریسرچ نیز نشان می‌دهد تا سال ۲۰۲۲ تعداد افرادی که از سرویس BNPL در سراسر جهان استفاده کرده‌اند، ۳۶۰میلیون نفر بوده است. در پنج سال آینده، این رقم بیش از دو برابر خواهد شد و انتظار می‌رود در سال ۲۰۲۷، افزون‌بر ۹۰۰میلیون نفر کاربر BNPL وجود داشته باشد و این یعنی افزایش ۱۵۷درصدی.
راز محبوبیت BNPL در این است که غالباً بدون دریافت سود و کارمزد و داشتن ضامن معتبر ارائه می‌شود. ناگفته نماند که گاهی اوقات و درصورت پرداخت‌نکردن به‌موقع اقساط، سودی جزئی از مشتری دریافت می‌شود. نرخ بهره معمولی سرویس «الآن بخر، بعداً پرداخت کن» معمولاً بسیار ناچیز و نزدیک به صفر است.
شاید مهم‌ترین دلیلی که BNPL را در ایران محبوب کرده، نرخ زیاد تورم است. در شرایطی که قیمت کالاها و خدمات روزانه افزایش پیدا می‌کند، چه چیزی بهتر از اینکه پرداخت آن‌ها را به تأخیر بیندازیم؟ 
سرویس BNPL در ایران
این سرویس در ایران نیز وجود دارد؛ اما تقریباً تمام ارائه‌دهندگان هزینه خریدهای شما را در ۵ روز اول ماه بعد به‌صورت یکجا دریافت می‌کنند. برخی از شرکت‌های ایرانی ارائه‌دهنده سرویس BNPL عبارت‌اند از:
- شرکت دیجی‌پی: خرید اقساطی تا ۳۰میلیون تومان
- شرکت اعتبار تالی: برای خرید حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای
- شرکت از‌کی‌وام: برای خرید انواع وسایل دیجیتالی و لوازم‌خانگی
- شرکت اسنپ‌پی: برای خرید موتور، خودرو، سفارش غذا، سفارش از سوپرمارکت، داروخانه، پزشک و مشاوره پزشکی
- شرکت لندو: برای خرید اقساطی از ۱,۰۰۰ فروشگاه آنلاین کشور
هم‌نشینی رمزارزها و سرویس BNPL
BNPL تنها بازیگر محبوب دنیای مالی نیست و در چند سال اخیر، رمزارز ها نیز توانسته‌اند جایگاه مناسبی میان مردم پیدا کنند. دیگر آن زمان گذشته است که مردم رمزارز را نمی‌شناختند و به آن اعتماد نمی‌کردند و در‌حال‌حاضر، رمزارزها ازجمله بازیگران اصلی بازارهای مالی شناخته می‌شوند.
هرچه مردم بیشتر از رمزارزها استفاده کنند، کسب‌وکارها نیز بیشتر ترغیب می‌شوند تا از آن به‌عنوان یکی از روش‌های پرداخت بهره ببرند. به‌بیان بهتر، فقط مسئله زمان است؛ زیرا دیر یا زود شرکت‌های ارائه‌کننده سرویس BNPL نیز به‌سوی ادغام آن با رمزارزها خواهند رفت.
امروزه، تعداد اندکی از این شرکت‌ها در حال استفاده از رمزارزها هستند؛ اما انتظار می‌رود این تعداد افزایش پیدا کند. درادامه، به دو نمونه از شرکت‌هایی اشاره می‌کنیم که از رمزارزها به‌عنوان شیوه پرداخت بهره می‌برند.
۱. Klarna
کلارنا، یکی از شرکت‌های معروف ارائه‌دهنده سرویس BNPL در دنیا، به‌تازگی با همکاری صرافی سوئدی Safello وارد دنیای رمزارزها شده است. این همکاری باعث شده تا فرصت‌هایی هم برای کسب‌وکارها و هم برای کاربران ایجاد شود.
از یک طرف، کاربران Safello می‌توانند از سرویس پرداخت BNPL کلارنا برای خرید مستقیم ارز دیجیتال استفاده کنند و از طرف دیگر، کلارنا توانسته است گزینه‌های پرداختش را گسترش دهد.
۲. Uquid
مارکت‌پلیس Uquid نیز یکی دیگر از شرکت‌هایی است که با همکاری بایننس پِی (Binance Pay) وارد این حوزه شده است. در‌حال‌حاضر، این پلتفرم فقط از بیت کوین (BTC) و یوکویید کوین (UQC) پشتیبانی می‌کند؛ اما قصد دارد در آینده رمزارزهای بیشتری را به سرویس BNPL خود، یعنی PayIn3، بیفزاید و آن را توسعه دهد.
آینده ورود رمزارز به بازار BNPL چه خواهد بود؟
در‌حال‌حاضر، BNPL تغییرات زیادی در زندگی روزمره مردم ایجاد کرده است؛ مخصوصاً در کشورهایی که با نرخ تورم زیاد دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. تعداد کاربران این سرویس در حال افزایش است. باتوجهبه محدوده سنی کاربران بازار BNPL (اکثراً بین ۱۸ تا ۳۴ سال)، به‌نظر می‌رسد هم‌پوشانی زیادی با کاربران رمزارزها دارد؛ پس ورود رمزارزها به این بازار می‌تواند آینده امیدوارکننده‌ای داشته باشد.
خواه‌ناخواه نوآوری‌های فعلی بازارهای مالی، آینده ما خواهند بود و برای آن باید آماده باشیم. باوجوداین، این سؤال مطرح می‌شود که نوآوری‌های بازارهای مالی چقدر ایمن هستند و آیا می‌توان به آن‌ها کاملاً اعتماد کرد؟
اگر آینده ما با نوآوری‌هایی مثل رمزارز و BNPL گره خورده است، امنیت موضوع بسیار مهمی خواهد بود که پلتفرم‌ها و کاربرها باید به آن توجه کنند. پیاده‌سازی تدابیر امنیتی با استفاده از ابزارهای امنیتی مانند نظارت بر تراکنش‌های AML، ورود با اثرانگشت، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین امری ضروری باید تلقی شود.
نکته مهم دیگری که در ادغام رمزارز و BNPL باید در نظر گرفت، نوسان‌های بازار کریپتوکارنسی است. با وجود نوسان‌های بازار رمزارزها، ممکن است که قیمت رمزارزها بین زمان خرید و پرداخت آن تغییر کند و مجبور شوید برای آن محصول هزینه بیشتری پرداخت کنید. بااین‌حال، گاهی نیز احتمال دارد که قیمت به‌نفع شما تغییر کند و هزینه کمتری بپردازید. برای استفاده از رمزارزها در سرویس BNPL باید به جنبه ریسک/پاداش آن توجه کنید.
جمع‌بندی
مؤسسه‌های مالی همواره در تلاش‌اند تا راه‌حل‌های جدیدی برای رفع نیاز کاربرانشان ارائه کنند. اگر ادغام رمزارزها و BNPL به‌درستی اجرا شود، باتوجهبه شرایط اقتصادی جهان، می‌تواند برگ‌برنده این مؤسسه‌ها باشد. همچنان که این حوزه به‌سرعت در حال پیشرفت است، مشتاقانه منتظریم که شرکت‌های بیشتری در این مسیر قدم بگذارند و سرویس‌های جدیدی درزمینه BNPL و رمزارزها ارائه کنند.
