در سالهای اخیر، صحبت از دنیای رمزارزها و تکنولوژی بلاکچین نقل محافل است. در هر گوشهای از دنیا، شرکتهای بزرگ و کوچک در حال استفاده از این تکنولوژی هستند؛ از بهکارگیری در صنایع مختلف گرفته تا توییتهای زیرکانه مدیرعامل شرکت تسلا، برای اثرگذاری بر قیمت رمزارزهایی مثل بیتکوین.
امروزه، هرکس در هر جایگاهی در حال استفاده از این تکنولوژی و مزایای آن بهنفع خودش است. بااینحال، شناخت بیتکوین، اتریوم، انواع ولت و… بدون شناخت بلاکچین و پلتفرمهای بلاکچین مثل شناختن ایمیل و وبلاگ و صفحات اجتماعی بدون شناخت مفهومی به نام اینترنت است.
در این مقاله از بلاگ تترلند، قصد داریم درباره یکی از محبوبترین پلتفرمهای بلاکچین، اتریوم، صحبت کنیم؛ پس تا پایان با ما همراه باشید.
پلتفرمهای بلاکچین حکمرانی میکنند
هایپرلجر (Hyperledger) و اتریوم (Ethereum) و کوردا (Corda) درحالحاضر سه پلتفرم محبوب بلاکچین هستند. این سه پلتفرم کاربردهای بلاکچین را بهنمایش میگذارند؛ اما در کاربرد تفاوتهای بسیاری دارند. در قسمت اول از این مجموعه، پلتفرم اتریوم را ازنظر مقهومی بهطور خلاصه بررسی میکنیم.
اتریوم؛ رمزارز یا پلتفرم؟
در قدم اول، باید بدانید که اتریوم کاملاً با بیتکوین متفاوت است. بیتکوین ارز دیجیتالی بر بستر تکنولوژی بلاکچین است. بهزبان ساده، نسبت بیتکوین و تکنولوژی بلاکچین مانند نسبت ایمیل و تکنولوژی اینترنت است. این یعنی سرویسی خاص مانند ایمیل با استفاده از بستری کار میکند که تکنولوژی اینترنت فراهم کرده است؛ اما داستان اتریوم از بیتکوین کمی متفاوتتر است.
برخلاف بیتکوین که بنیانگذارش ناشناس است، جوانی ۱۹ساله به نام ویتالیک بوترین اتریوم را ایجاد کرده است. اگر بخواهیم در یک خط اتریوم را تعریف کنیم، باید بگوییم که اتریوم پلتفرمی منبعباز (Open Source) جهانی برای نرمافزارهای غیرمتمرکز است.
حال این تعریف پیچیده به چه معناست؟ باید گفت که اتریوم برخلاف تصور بسیاری از ما رمزارز نیست؛ بلکه پلتفرم است. ارزی که برای این شبکه استفاده میشود، اتر (Ether) نام دارد. هدف اتریوم غیرمتمرکزکردن اینترنت است. شاید برای شما این سؤال پیش بیاید که آیا اینترنت غیرمتمرکز نیست؟
در پاسخ به پرسش بالا باید بگوییم که روی کاغذ اینترنت غیرمتمرکز است؛ اما در عمل چطور؟ اگر کمی دقت کنیم، اسمهای آشنایی میبینیم: آمازون، گوگل، اوبر، نتفلیکس، فیسبوک و بسیاری از اسامی بزرگ دیگر.
همانطورکه میدانیم، اگر از سرویسهای اطلاعاتی کشورهای توسعهیافته صرفنظر کنیم، این غولهای تکنولوژی بیشتر فضای اینترنت را کنترل میکنند. پس قانعشدن درباره غیرمتمرکزبودن اینترنت کمی دشوار است. تقریباً هیچ فعالیتی روی اینترنت بدون حضور واسطه یا شخص سوم انجام نمیشود؛ اما بهلطف حضور تکنولوژی بلاکچین حذف واسطه امکانپذیر شده است.
اتریوم امکان برقراری ارتباط مستقیم مردم با یکدیگر را بدون هسته مرکزی که همهچیز را زیرنظر میگیرد، فراهم میکند. برای مثال، مردم میتوانند که با حذف شرکتی مانند اوبر، کاملاً دوطرفه برای گرفتن تاکسی اقدام کنند. این یعنی شخصی که نیازمند تاکسی است، مستقیماً با راننده درارتباط خواهد بود، نه در بستر نرمافزاری با حق مالکیت شرکت اوبر!
حالا که بهاجمال با اتریوم آشنا شدیم، بهسراغ چگونگی انجام فرایندها بهواسطه این پدیده خواهیم رفت.
تقریباً همهچیز برعهده Solidity است!
زبان برنامهنویسی اتریوم سالیدیتی (Solidity) نام دارد که برای نوشتن قراردادهای هوشمند از آن استفاده میشود. درواقع، این زبان برنامهنویسی همان زبانی است که از آن برای نوشتن برنامه نرمافزارهای غیرمتمرکز استفاده میشود. درادامه، با ذکر مثالی این موضوع را کاملتر توضیح میدهیم.
در دنیای واقعی، تمام قراردادها شرایطی دارند و نتیجه حاصل از انجام آن شرایط هستند. برای نمونه، اگر من اجاره خانه خود را به صاحبخانه پرداخت کنم، امکان ادامه سکونت در منزل را خواهم داشت. قراردادهای هوشمند در اتریوم دقیقاً اینگونه عمل میکنند.
توسعهدهندگان اتریوم شرایط را برای نرمافزارهای غیرمتمرکز با برنامهنویسی ازطریق تعیین میکنند و شبکه اتریوم آنها را به اجرا میگذارد. این فرایند اولیه ایجاد قرارداد هوشمند است. دلیل این نامگذاری هم آن است که تمام جنبههای قرارداد ازقبیل اجراییشدن، مدیریت، کارایی قرارداد و پرداخت برعهده قرارداد هوشمند است.
اگر به مثال پرداخت اجاره، اما تحت قرارداد هوشمند برگردیم، به حضور صاحبخانه برای دریافت اجاره نیازی نیست. قرارداد هوشمند در صورت تأیید پرداخت اجاره، اجازه ورود مستأجر به خانه را خواهد داد! برای اطلاع از چگونگی عملکرد قرارداد هوشمند، مقاله توضیح ساده درباره قرارداد هوشمند را بخوانید.
چرا اتریوم در بین پلتفرمهای بلاکچین محبوب است؟
تغییرناپذیربودن
هیچ شخصی نمیتواند اطلاعات موجود در نرمافزارهای بلاکچین اتریوم را تغییر دهد.
امنیت
چون هسته مرکزی برای کنترلکردن وجود ندارد، تمام نرمافزارهایی که روی بلاکچین اتریوم قرار دارند، دربرابر هکشدن بسیار امن هستند.
نبود امکان دستبردن در محتوا
نرمافزارهایی که روی شبکه اتریوم قرار دارند، همگی براساس توافقی مابین تمام اعضای شبکه شکل گرفتهاند؛ بنابراین، هرگونه دخالت و اعمال تغییر و دستبردن در محتوا و جزئیات غیرممکن خواهد بود.
بدون توقف بودن
تجربه ازکارافتادن نرمافزارهای اتریوم غیرممکن است؛ زیرا سرور مرکزی برای میزبانی از آنها وجود ندارد.
جمعبندی
در این مقاله از بلاگ تترلند، مرجع تخصصی خرید و فروش تتر، سعی کردیم اتریوم را خیلی ساده معرفی و به مزایای آن اشاره کنیم. در قسمت بعدی از این مجموعه مقالات، با ما همراه باشید تا بهترین پلتفرمهای بلاکچین را بررسی کنیم.