گواهی اثبات دارایی و گواهی اثبات کار دو الگوریتم مشهور دنیای ارز دیجیتال هستند. در این مقاله قصد داریم POS و POW را مقایسه و به مزایا و معایب هریک اشاره کنیم.
الگوریتم POW یا اثبات کار چیست؟
پیش از مقایسه POS و POW، باید الگوریتم پایه را بررسی کنیم. گواهی اثبات کار ازجمله الگوریتم‌های اجماع است که برای جلوگیری از حمله‌های کامپیوتری پدید آمده است. در سال ۱۹۹۳، ایده اولیه آن معرفی و در سال ۱۹۹۹، سرانجام رسماً منتشر شد.
در سال ۲۰۰۸، بیت کوین از الگوریتم اثبات کار استفاده کرد و سبب محبوبیت آن شد. اینکه الگوریتم اثبات کار شکلی کاربردی به خود گرفت، اتفاق خوشایندی بود و آینده درخشانی را نوید می‌داد. در سیستم سنتی، برای پرداخت به نهادی ثالث نیاز است که مورد‌اعتماد دو طرف باشد (مانند بانک).
در بیت کوین مسلماً چنین نهادی نداریم؛ پس در پرداخت بیت کوین یک کپی از دفتر‌کل (DLT) در‌اختیار هر شخص قرار می‌گیرد که با نام بلاکچین شناخته می‌شود. این شخص می‌تواند اطلاعات مورد‌نیاز خود را مستقیماً روی این دفتر بنویسد. نکته مهم اینکه این شبکه توزیع‌شده را نمی‌توان نابود کرد و حتی نمی‌توان آن را با سرورهای متمرکز در دست گرفت.
در این‌جا، لازم است تا با ماینینگ آشنا شویم. ماینینگ برای تأیید اعتبار تراکنش و پیشگیری از خرج‌شدن دوباره کوین‌ها و دادن جایزه به ماینر به‌خاطر اقدامات پیشینش طراحی شده است. در این فرایند، ابتدا تراکنش‌ها داخل یک بلاک جمع‌آوری می‌شوند. سپس ماینرها تلاش می‌کنند تا تراکنش‌های معتبر داخل بلاک را تأیید کنند.
ماینرها معادله ریاضی بلاک را حل می‌کنند. کسی که زودتر این معادله را حل کند، جایزه الگوریتم را دریافت می‌کند. در این الگوریتم با افزایش تعداد ماینرها، سختی شبکه نیز بیشتر می‌شود تا وضعیت شبکه در تعادل بماند.
مزایا و معایب اثبات کار (POW)
اول از مزایا POW شروع می‌کنیم و سپس به‌سراغ معایب آن می‌رویم. ماینرها هزینه و زمان زیادی صرف پاداش خود می‌کنند؛ به‌همین‌دلیل، پس از برنده‌شدن کوین جایزه را خواهند فروخت. این موضوع باعث می‌شود که بازار دچار کبود ارز نشود. نودهای بیشتر در شبکه هزینه حمله به شبکه را افزایش می‌دهند و با این راهکار حمله به عملی ناممکن تبدیل می‌شود.
اگر بخواهیم درباره معایب این الگوریتم نیز صحبت کنیم، باید بگوییم که هزینه انجام این الگوریتم زیاد است. تجهیزاتی که باید برای ماین استفاده شود، قیمت گرانی دارند و خیلی زود هم از کار می‌افتند و چندان کاربردی نیستند. آن‌ها حرارت زیادی تولید می‌کنند و به‌نوعی برق را هدر می‌دهند. این الگوریتم کُند است و سختی آن به‌مرور افزایش می‌باید و این مشکلات بیشتر‌و‌بیشتر می‌شوند.
اثبات سهام یا POS چه نوع الگوریتمی است؟
درادامه مقایسه POS و POW به بررسی الگوریتم دوم می‌رسیم. این الگوریتم جدیدتر است و مسلماً نگاهی به مشکلات الگوریتم پیشین انداخته است تا آن‌ها را از بین ببرد.
در این الگوریتم، نودها به سپرده‌گذاری مجبور‌ند تا تراکنششان تأیید شود. این سپرده‌گذاری در الگوریتم استیک نامیده می‌شود. هرچه تعداد نودها و زمان سپرده‌گذاری بیشتر باشد، احتمال تأیید تراکنش و نیز دریافت درآمد بیشتر است.
در سال ۲۰۱۱، ایده اصلی این الگوریتم در یک فروم مطرح شد و چند ارز دیجیتالی از آن استفاده کردند. تمامی ارزهای دیجیتالی که از این الگوریتم استفاده می‌کنند، از قبل ساخته شده‌اند؛ پس دیگر چیزی با عنوان ماینینگ در این الگوریتم وجود ندارد.
در این الگوریتم، کل شبکه درگیر فرایند تأیید تراکنش نمی‌شود؛ در‌نتیجه مقیاس‌پذیری شبکه افزایش می‌باید. پلتفرم‌هایی که از این الگوریتم برای اجماع خود استفاده می‌کنند، قابلیت استفاده از تکنولوژی شاردینگ را نیز دارند.
شاردینگ مفهومی است که به دنیای مدیریت دیتا تعلق دارد و از آن‌جا وارد دنیای کریپتوکارنسی شده است. در دنیای کریپتو، شاردینگ اصطلاحاً به‌معنی تقسیم بخش‌های مختلف شبکه در گروه‌های جداگانه نودها است. هیچ نودی نمی‌تواند کل شبکه را ببیند؛ پس شاردینگ نمی‌تواند در اثبات کار استفاده شود.
مزایا و معایب اثبات سهام (POS)
از مزیت‌های POS این است که در آن دیگر هدر‌رفت انرژی و منابع را نمی‌بینیم. پلتفرم‌هایی که برای کوین‌های خود از این الگوریتم استفاده می‌کنند، مقیاس‌پذیری بیشتری دارند. در این الگوریتم، تراکنش‌ها سریع‌تر پردازش می‌شوند.
ازجمله معایب الگوریتم اثبات سهم نیز این است که در آن نهنگ‌ها می‌توانند بخش زیادی از شبکه را به‌دست بگیرند؛ بنابراین، همچنان مشکل غیرمتمرکزسازی وجود دارد. اگر این کوین‌ها برای استیک سپرده شوند، سود بیشتری برای سرمایه‌گذار به‌همراه خواهند داشت؛ ازاین‌رو، ممکن است بازار دچار رکود شود.
مقایسه POS و POW؛ تفاوت در چیست؟
به‌نظر میرسد که گواهی اثبات کار امتحان خود را پس داده است و هم‌اکنون در بسیاری از رمز‌ارزها بدون مشکل کار می‌کند. باوجوداین، نباید این مسئله را فراموش کنیم که انرژی مصرفی و سخت‌شدن ماینینگ در طولانی‌مدت روی کل شبکه تأثیر خواهد گذاشت و آن را از هدف اصلی‌اش دور خواهد کرد.
درحال‌حاضر، بیت کوین و بسیاری از رمز‌ارزهای دیگر از اثبات کار استفاده می‌کنند و مشکلات آن را هم به جان خریده‌اند؛ اما اثبات سهام مزیت‌های بیشتری دارد و انرژی را هم هدر نمی‌دهد. گواهی اثبات کار کاملاً غیرمتمرکز است و همین ویژگی امنیت آن را افزایش می‌دهد. در‌مقابل، اثبات سهام این‌گونه نیست و امنیت کمتری دارد.
ناگفته نماند که برای الگوریتم اثبات سهام مکانیزم‌های دفاعی خاصی نیز طراحی شده است تا امنیتش بیشتر شود. برای نمونه، اگر نودی بخواهد تعداد زیادی از کوین‌های شبکه را برای کنترل بازار بخرد، هزینه آن کوین برای آن نود بسیار بیشتر می‌شود تا کار سخت‌تری داشته باشد.
همچنین، اگر نودی به شبکه حمله کند، تمامی موجودی استیک او ضبط می‌شود و اگر این کار را ادامه دهد، علاوه‌بر صفرشدن موجودی، از شبکه اخراج خواهد شد. این در حالی است که چنین محدودیتی را در اثبات کار مشاهده نمی‌کنیم.
جمع‌بندی
موضوع این مقاله از بلاگ تترلند مقایسه POS و POW بود. هر دو الگوریتم طرفدارانی دارند و هنوز‌هم به‌کار برده می‌شوند. در پایان لازم است که به این نکته نیز اشاره کنیم که به‌طور رسمی فقط یک پلتفرم وجود دارد که در آینده نزدیک می‌خواهد از اثبات کار به اثبات سهام کوچ کند و آن پلتفرمی نیست جز «اتریوم».
