از شبکه لایتنینگ بلاکچین چه می‌دانید؟ این شبکه می‌تواند حجم زیادی بیت کوین را در مدت‌زمان کمی با هزینه اندک انتقال دهد. همچنین، از امنیت بیشتری برخوردار است و نمی‌توان آن را پیگیری کرد؛ درست برخلاف بیت کوین که می‌توان ازطریق آدرس ولت آن را پیگیری کرد.
این تکنولوژی براساس مشکل اساسی بیت کوین، یعنی مقیاس‌پذیری، شکل گرفته است و می‌خواهد آن را برطرف کند. در این مقاله از بلاگ تترلند، قصد داریم تکنولوژی لایتنینگ در بلاکچین را بررسی کنیم. اگر می‌خواهید درباره تکنولوژی لایتنینگ در بلاکچین اطلاعات بیشتری به‌دست بیاورید، پیشنهاد می‌کنیم که تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
شبکه لایتنینگ چیست؟
لایتنینگ راهکاری لایه دوم برای بیت کوین محسوب می‌شود. این لایه دوم به‌شکل خارج از زنجیره (Off-Chain) عمل می کند. در این لایه دوم، کانال‌های پرداخت ساخته می‌شوند و این کانال‌ها وظیفه ایجاد شرایطی برای پرداخت امن دوطرفه را بین دو یا حتی چند نفر برعهده خواهند داشت.
یکی از ویژگی‌های کانال یادشده این است که بدون اعتمادسازی می‌توان از آن استفاده کرد. سرعت کم‌نظیر و کارمزد اندکِ این شبکه باعث شده است که بیت کوین به‌عنوان گزینه‌ای جدی برای پرداخت‌های روزمره باشد.
نکته مهم دیگر اینکه شبکه لایتنینگ می‌تواند بار شبکه بیت کوین را کم کند؛ زیرا تنها در زمان باز و بسته کردن کانال، اطلاعات در شبکه اصلی بیت کوین باقی می‌ماند؛ اگرچه این کاهش اندک است.
تاریخچه شبکه لایتنینگ
از همان زمان عرضه اولیه بیت کوین، بسیاری اعتقاد داشتند که چنین ایده‌ای با مشکل مقیاس‌پذیری روبه‌رو خواهد بود. برای حل چنین مشکلی، از همان زمان راه‌حل‌های زیادی ارائه شد که یکی از آن‌ها تقریباً شبیه به شکل امروزی لایتنینگ است؛ اما دقیقاً مشابه آن نیست. از این سرویس با نام کانال پرداخت (Payment Channel) یاد می‌شود.
کانال پرداخت موجودی بیت کوین بین دو آدرس کیف پول است که مقادیر آن می‌تواند بارهاوبارها به‌روزرسانی شود؛ درحالی‌که به تراکنش در شبکه اصلی نیاز نیست و بقیه افراد هم از آن بی‌خبرند. در سال ۲۰۱۵، تلاش‌های متعدد و به‌روزرسانی‌ها سرانجام به نتیجه‌ای واحد منجر و ایده لایتنینگ در مقاله‌ای منتشر شد.
تکنولوژی لایتنینگ در بلاکچین چه نیازی از ما را برطرف می‌کند؟
بیت کوین با این هدف وارد بازار شد که برای پرداخت‌های روزمره استفاده شود؛ اما مشکل مقیاس‌پذیری نتوانست بیت کوین را به این هدف نائل کند. تکنولوژی لایتنینگ در بلاکچین قصد دارد در قسمت‌های کمتر توسعه‌یافته جهان امکانات مالی را به‌سمت مردم‌سالاری ببرد.
درحال‌حاضر، مردم بسیاری از کشورها به مؤسسه‌های مالی دسترسی ندارند و معامله‌هایشان ازطریق فیات انجام می‌شود. در چنین شرایطی، شبکه لایتنینگ می‌تواند بسیار راهگشا باشد. شایان ذکر است که بیت کوین در هر ثانیه می‌تواند تنها هفت تراکنش را پردازش کند که عدد بسیار کمی است و عملاً برای پرداخت‌های روزمره مفید نیست. لایتنینگ می‌تواند این مشکل را نیز برطرف سازد.
از شبکه لایتنینگ برای چه کارهایی استفاده می‌شود؟
HTLC یکی از فناوری‌های شبکه لایتنینگ است. این فناوری جدید نیست و در بیت کوین وجود داشته است؛ اما این شبکه هم از آن بهره می‌گیرد. آن‌ها قراردادهایی از نوعی تراکنش در بیت کوین هستند که قابلیت چند‌امضایی دارند.
قابلیت چند‌امضایی (Multi-Signature) به ما امکان می‌دهد تا تراکنشی ایجاد کنیم که برای انتقال به چند امضا به‌جای یک امضا نیاز دارد. در اصل، این شبکه برای انتقال امن‌تر و سریع‌تر ایجاد شده است. این ویژگی‌ها در حالی دراختیار کاربران قرار می‌گیرد که از آنان هزینه کارمزد کمتری نیز دریافت می‌شود.
شبکه لایتنینگ چه مزایایی برای کاربران دارد؟
تکنولوژی لایتنینگ در بلاکچین مزیت‌های زیادی دارد که درادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
سرعت در تراکنش
در این شبکه به تأییدهای شبکه به شکل پیشین نیاز نیست و تراکنش با سرعت بسیار زیادی پردازش می‌شود.
مقیاس‌پذیری درخورتوجه
این شبکه مشکل بزرگ مقیاس‌پذیری بیت کوین را تا حد بسیار زیادی حل می‌کند و در هر ثانیه می‌تواند تعداد بسیار بیشتری از هفت تراکنش خود بیت کوین را پردازش کند.
کارمزد اندک
پرداخت روی این شبکه به شبکه بیت کوین نیازی ندارد؛ پس تراکنش می‌تواند با کارمزد بسیار کمی پردازش شود.
حفظ حریم خصوصی
هویت افراد را در بیت کوین نمی‌توان ردیابی کرد؛ اما می‌توان ازطریق آدرس ولت تراکنش را پیگیری کرد. این در حالی است که شبکه لایتنینگ می‌تواند حریم خصوصی افراد را به‌طور کامل حفظ کند.
بررسی مشکلات شبکه لایتنینگ
هر پلتفرم معتبری علاوه‌بر مزایای بسیار معایبی نیز دارد و شبکه لایتنینگ هم از این قاعده جدا نیست. به‌طور‌کلی، برای شبکه لایتنینگ می‌توان سه ایراد مهم شناسایی کرد:
۱. نقدینگی
لایتنینگ با مشکل جدی نقدینگی روبه‌روست. برای ایجاد کانال مالی مقداری بیت کوین قفل می‌شود که انتقال‌دادنی نیست. همین موضوع تا حد زیادی باعث کاهش نقدینگی این شبکه می‌شود.
۲. تراکنش‌های بزرگ
این شبکه برای پرداخت‌های بسیار بزرگ مناسب نیست؛ چراکه کارمزد در این شبکه براساس حجم تراکنش محاسبه می‌شود.
۳. نیاز به آنلاین‌بودن طرفین معامله
در شبکه لایتنینگ، هر دو طرف معامله باید آنلاین باشند؛ وگرنه انتقال ممکن نیست.
وضعیت کنونی تکنولوژی لایتنینگ در بلاکچین
با تمامی مشکلات، این شبکه همچنان پایدار است و به فعالیتش با قدرت ادامه می‌دهد. با‌توجه‌به آمار، این پلتفرم نتوانسته است به هدف اصلی خود برسد و بستری برای استفاده همگان در طول روز فراهم کند؛ اما رشد آن چشمگیر بوده است و افراد زیادی از آن استفاده می‌کنند.
در این شبکه بیش از ۶۵هزار کانال مالی وجود دارد و تا زمان نگارش این مقاله، در‌مجموع بیش از ۲,۵۰۰ بیت کوین در شبکه ذخیره شده است.
جمع‌بندی
تکنولوژی لایتنینگ در بلاکچین باعث شده است که مشکلات مقیاس‌پذیری بیت کوین تا حد زیادی حل شود. این شبکه مزیت‌های زیادی دارد که در مقاله حاضر، به‌طور مفصل درباره آن‌ها صحبت کردیم. فراموش نکنید که علاوه‌بر مزیت‌های یادشده، شبکه لایتنینگ مشکلاتی هم دارد. بزرگ‌ترین مشکل این شبکه نقدینگی است.
با تمامی این مشکلات به‌نظر میرسد که لایتنینگ توانسته باشد به موفقیت نسبی دست یابد و راهی نوآورانه کشف کند. در پایان، باید به این نکته نیز اشاره کنیم که لایتنینگ تکنولوژی جدید نیست و ریشه ایده آن به زمان معرفی بیت کوین باز می‌گردد.
