پرایوسی کوین یا ارزهای دیجیتال غیرقابل ردیابی چیست؟
پرایوسی کوین (Privacy Coin) به دسته‌ای از رمزارزها گفته می‌شود که با پنهان‌کردن آدرس مبدا و مقصد تراکنش‌ها در بلاک‌چین، مانع از ردیابی آن‌ها می‌شوند.
بسیاری از رمزارزها در بستر شبکه‌های بلاک‌چین عمومی عرضه می‌شوند. این یعنی هرکسی می‌تواند آدرس‌های فعال در این بلاک‌چین‌ها را شناسایی و ردیابی کند. هرچند در ظاهر هویت واقعی افراد ازطریق آدرس‌های متعلق به آن‌ها در بلاک‌چین شناسایی‌شدنی نیست، با کمی تجزیه‌و‌تحلیل و ردگیری تراکنش‌ها می‌توان هویت واقعی افراد را نیز شناسایی کرد. به‌همین‌دلیل، گفته می‌شود که بسیاری از رمزارزها مانند بیت کوین (BTC) و اتریوم (ETH) نمره مناسبی در حفظ حریم خصوصی افراد نمی‌گیرند.
در پاسخ به این چالش، گروه دیگری از رمزارزها پایه‌گذاری شدند که با عنوان ارز دیجیتال غیر قابل ردیابی یا Privacy Coin شناخته می‌شوند. اگر کنجکاو هستید که پرایوسی کوین چیست و چه مزایا و معایبی دارد، تا پایان این مطلب از بلاگ تترلند با ما همراه باشید.
پرایوسی کوین چیست؟
پرایوسی کوین (Privacy Coin) یا رمزارز حریم خصوصی به دسته‌ای از رمزارزها گفته می‌شود که با پنهان‌کردن آدرس مبدا و مقصد تراکنش‌ها در بلاک‌چین، مانع از ردیابی آن‌ها می‌شوند. به‌عبارت‌دیگر، تراکنش‌های ارز دیجیتال غیر قابل ردیابی به‌صورت ناشناس و خصوصی باقی می‌ماند.
رایج‌ترین روش‌های مورداستفاده در بلاک‌چین‌های پرایوسی
تکنیک‌های گوناگونی برای حفظ حریم خصوصی تراکنش‌های پرایوسی کوین به‌کار گرفته می‌شود. یکی از این تکنیک‌ها، ترکیب‌کردن چندین تراکنش با یکدیگر است. در این روش‌ها چند درخواست پرداخت رمزارز از مبدا با یکدیگر ترکیب می‌شوند. سپس آدرس‌های جدیدی تولید می‌شوند و انتقال رمزارز به مقصد با استفاده از آن‌ها انجام می‌پذیرد. بدین ترتیب عملاً امکان رهگیری تراکنش‌ها فراهم نمی‌شود.
همچنین، برخی از بلاک‌چین‌ها آدرس کیف‌پول کاربران به‌همراه موجودی آن‌ها را مخفی می‌کنند. به‌عنوان مثال، می‌توان به مونرو اشاره کرد که معروف‌ترین بلاک‌چین حریم خصوصی در بازار کریپتوکارنسی است. در این بلاک‌چین، از پروتکلی اختصاصی به نام DKSAP برای مخفی‌کردن آدرس مبدأ و مقصد تراکنش‌ها استفاده می‌شود. به‌زبان ساده، این پروتکل کاری می‌کند که در هر تراکنش از آدرسی جدید استفاده شود؛ ازاین‌رو، تراکنش‌ها رهگیری‌شدنی نخواهند بود.
بهترین ارز های دیجیتال حریم خصوصی کدام ارزها هستند؟
ارز های دیجیتال حریم خصوصی از فناوری‌هایی مانند اثبات دانش صفر (Zero-Knowledge Proofs) و رمزنگاری حلقه‌ای (Ring Signatures) و تراکنش‌های محرمانه (Confidential Transactions) استفاده می‌کنند. هدف این ارزها جلوگیری از افشای اطلاعات حساس تراکنش‌ها مانند آدرس فرستنده و گیرنده و مقدار تراکنش است.
ازجمله ارزهای حریم خصوصی معروف می‌توان به مونرو (Monero) اشاره کرد که با استفاده از فناوری‌هایی مانند RingCT و Stealth Addresses، یکی از گزینه‌های قدرتمند در حفظ حریم خصوصی محسوب می‌شود.
زی‌کش (Zcash) نیز با بهره‌گیری از پروتکل zk-SNARKs به کاربران اجازه می‌دهد تا تراکنش‌های خود را به‌صورت خصوصی یا شفاف انتخاب کنند. ارز دیجیتال دش (Dash) نیز گزینه‌ای به نام PrivateSend ارائه می‌دهد که به حریم خصوصی کاربران کمک می‌کند.
ارز دیجیتال پیگیر گریز کدامند؟
در زمان نگارش این مطلب (مرداد۱۴۰۳)، براساس داده‌های وب‌سایت کوین‌کگو، ارزش بازار رمزارزهای غیر قابل ردیابی حدود ۶میلیارد دلار است. همچنین تنها یکی از پرایوسی کوین‌ها، یعنی مونرو، در جمع ۱۰۰ رمزارز برتر ازنظر ارزش بازار قرار دارد. درادامه، ۸ ارز دیجیتال غیر قابل ردیابی برتر در بازار کریپتوکارنسی را مشاهده می‌کنید.
| نام ارز دیجیتال غیر قابل ردیابی | ارزش بازار |
| مونرو (XMR) | ۲/۸میلیارد دلار |
| زی‌کش (ZEC) | ۶۴۸میلیون دلار |
| اوآیسیس نتورک (ROSE) | ۴۱۰میلیون دلار |
| بلدکس (BDX) | ۳۴۵میلیون دلار |
| دش (DASH) | ۳۰۶میلیون دلار |
| مسک نتورک (MASK) | ۲۰۴میلیون دلار |
| میمبل ویمبل کوین (MWC) | ۱۹۰میلیون دلار |
| دکرد (DCR) | ۱۶۰میلیون دلار |
مونرو؛ مهم‌ترین بلاک‌چین حریم خصوصی بازار کریپتوکارنسی
بلاک‌چین مونرو (Monero) معروف‌ترین و مهم‌ترین شبکه حریم خصوصی در بازار رمزارزها است. بسیاری از تحلیلگران رمزارز XMR را بهترین پرایوسی کوین بازار کریپتوکارنسی معرفی می‌کنند. این شبکه مجموعه‌ای از راهکارها مانند امضاهای حلقه‌ای RingCT و مخفی‌کردن آدرس‌ها با پروتکل DKSAP را برای حفظ حریم خصوصی تراکنش‌های کاربران به‌کار می‌گیرد.
بد نیست بدانید که سرویس IRS دولت آمریکا جایزه ۶۲۵هزاردلاری برای فردی تعیین کرده است که بتواند فناوری ناشناس‌بودن تراکنش‌های مونرو را بشکند؛ اما هنوز هیچ‌کس موفق نشده است این کار را انجام دهد.
بلاک‌چین مونرو از الگوریتم اثبات کار برای تأیید تراکنش‌ها استفاده می‌کند؛ اما امکان به‌کارگیری دستگاه‌های ایسیک در این شبکه وجود ندارد؛ بلکه ماینرها باید تنها از CPU برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها استفاده کنند. همچنین، این شبکه از الگوریتم هش اختصاصی RandomX بهره می‌گیرد. برخلاف بلاک‌چین بیت کوین که اندازه بلوک‌ها در آن ثابت است، بلوک‌های مونرو با ظرفیت متغیر و انعطاف‌پذیر طراحی شده‌اند.
آیا خرید و فروش ارز دیجیتال غیر قابل ردیابی قانونی است؟
بزرگ‌ترین مشکل پیش روی پرایسی کوین‌ها، مسئله قانونی‌بودن تراکنش این دسته از رمزارزها در کشورهای مختلف است. این مسئله سرمایه‌گذاری در این رمزارزها را به کاری پرریسک تبدیل کرده است. غیرقابل رهگیری بودن این تراکنش‌ها موجب شده است تا سودجویان از این فرصت برای پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم نهایت سوءاستفاده را بکنند. به‌همین‌دلیل، در بسیاری از کشورها معامله ارز دیجیتال غیرقابل ردیابی ممنوع اعلام شده است.
در همین راستا، بسیاری از صرافی‌ها نیز در سال‌های اخیر این توکن‌ها را از فهرست معاملات خود حذف کرده‌اند. کره‌جنوبی یکی از اولین کشورهایی است که پرایوسی کوین‌ها را ممنوع اعلام کرد. در‌مقابل، برخی از کشورها مانند آمریکا به‌دنبال راه‌هایی هستند که از مخفی‌شدن تراکنش‌ها در بلاک‌چین‌های حریم خصوصی جلوگیری کنند؛ بنابراین، معامله این رمزارزها در همه کشورها ممنوع نیست؛ بلکه در هر کشور قوانین و مقررات خاصی برای آن‌ها در نظر گرفته شده است.
همچنین بد نیست به این نکته مهم اشاره کنیم: مطالعات آماری که تا‌به‌امروز انجام شده، نشان می‌دهند که میزان استفاده از بیت کوین و تتر در تراکنش‌های غیرقانونی به‌مراتب بیشتر از مونرو و سایر رمزارزهای حریم خصوصی است.
کلام پایانی
در این مطلب، بررسی کردیم که پرایوسی کوین چیست و چه مزایا و معایبی دارد. نباید فراموش کنید که این دسته از رمزارزها صرفاً برای اهدافی مانند پول‌شویی کاربرد ندارند؛ بلکه باید به جنبه مثبت آن‌ها در حفظ و حراست از حریم خصوصی افراد نیز توجه کرد. این موضوع از قضا با روح حاکم بر بازار رمزارزها نیز تطابق دارد. به‌نظر می‌رسد که در آینده با وضع چهارچوب‌های قانونی مشخص، می‌توان ابهام‌های مرتبط با خریدوفروش ارز دیجیتال غیر قابل ردیابی را تا حدی کاهش داد؛ البته مشروط بر آنکه قوانینی که وضع می‌شوند، ماهیت این پروژ‌ه‌ها را به‌کلی رد نکنند.
